Köpeklerde görülen mantar tırnağın, kıl ve derinin mantar enfeksiyonudur. Mantar enfeksiyonları sonbahar aylarında ve 1 yaşından küçüklerde daha sıklıkla görülmektedir. Mantar tedavisindeki en önemli nokta ise doğru teşhis ve hijyendir.
Köpeklerde mantar enfeksiyonunda alınan kültür örnekleri 10 günde çıkmaktadır.
Neden olur?
Köpeklerde mantar enfeksiyonu kontak yolla veya bulaşık malzemelerle meydana gelir. Hastalığın oluşumunda köpeğin genel durumundaki bozukluk, ithal edilmiş yavru köpek olması, bir takım başka enfeksiyonları geçirmiş ve zayıf düşmüş olması, özellikle mantar etkeni bulaşmış tarak, makas ve fırçalarla bulaşabilmektedir bu da birden fazla kedisi olanlar için kontamine kaynağıdır.
Ayrıca, hormon tedavileri ve stres, zayıflık, beslenme bozuklukları ciddi şekilde faktördür ve köpeklerde mantar hastalığı tedaviden sonra 6-7 ay içinde nüks edebilir.
Ne yapacaksınız?
Mantar hastalığı köpeklerde piyoderma, bağışıklık sistemi ile ilgili hastalıklar, uyuz, yoğun ve yanlış şampuanlarla yıkamalarda aşırı kepeklenme, enjeksiyon sonrası bölgesel tüy dökülmesi ile, kedilerde ise psikolojik dermatit , pire ısırıkları, deride kıl gelişimi sırasında akıntıların oluşması, yalama dermatitisi, neoplazmalarla karışabilmektedir. Klinik vakalarda hemen pire tedavisi yapılması gerekmektedir. Ayrıca tüylerin ise elektrikli süpürgeyle vakumla alınması faydalıdır. Tedavi sırasında mantarlı köpeklerin hareket alanları tek bir odayla sınırlandırılmasında yarar vardır. Ama en önemlisi, böyle bir şüpheniz olduğunda veteriner hekime başvurmalısınız.
Belirtiler
Hastalık etkeni dış ortama son derece dayanıklıdır. Klinik tablo kimilerinde çok şiddetli olurken kimi köpeklerde çok hafif olarak seyretmektedir. Bölgelerde pullanma ve yanığı görülebilmektedir. Mantar, köpeklerde pek çok değişik klinik belirtilerle ortaya çıkabilir. Bu göz önünde bulundurulmalıdır. Lezyonlar; baş, boyun, kulak dipleri, patiler ve vücudun muhtelif yerlerine yerleşebilir.
Mantar enfeksiyonu çok genç veya yaşlı köpeklerde, kedi barınaklarında, pet-shoplarda daha yoğun oranda görülmektedir. Dökülme, sınırları belirgin ve lokal odaklar şeklindedir ve odaklar çoğu zaman dairesel bir görüntü oluştururlar. Zamanla tüysüz alanlar genişler ve birbirleriyle birleşir. Kaşıntı ve kızarıklık görülebilecek diğer bulgulardandır ve hastalık genellikle hızlı yayılma eğilimindedir.
- Kaşıntı ve kızarıklık mevcuttur. Kaşıntı değişken olabilir.
- Kıllarda dökülme meydana gelebilir. Kıllarda kırılma, kepeklenme görülebilir.
- 1 cm yarı çaplı büyüklükten, bir el ayası büyüklüğüne varan oranlarda lezyonlar yapabilir.
- Köpeklerde tırnaklarda kuruma dökülme, kulak içi enfeksiyonları, kabuklanmalar görülür. Kedi ve köpeklerde nadirde olsa vücutta hem mantar hem uyuz etkenleri aynı anda görülebilir. Bu tür durumlarda tedavide tek yönlü seçimler yanlış olabilir.
DİKKAT! Köpek kulak kanalında oldukça sık görülür. Köpeklerde kulağın anatomik olarak düşük olması, hava almayı engellemekte bu da mantar etkeninin oluşması için uyun flora oluşturmaktadır. Köpeklerde yüzmeyi sevenlerde yüzme sonrası kulak temizliği yapılmayanlarda daha sık görülür. Bu köpeklerde tedavide kulak temizleyiciler, kurutucu tozlar ve özel kulak damlaları kullanmak gerekir. Köpeklerin kulak mantarları inatçıdır tekrar nüks edebilir. Belirtileri ise kaşıntı, pis kokulu akıntı, ağrı duygusu, başın duruşunda özellikle o tarafta doğru eğimli olması, ateş olabilir. Kesin tanı, klinik muayene ve deri biyopsisi ile konulabilir.
Tedavi
Köpek mantarı tedaviye inatçı bir mantar türüdür ancak imkansız değildir. Veteriner hekiminizin seçeceği uygun kremler veya tabletlerle tedavi sürdürülür. Gerekirse kılların kesimi ve dezenfeksiyon yapılır. İnatçılı gösteren vakalarda aşı kullanılabilir.
Köpeklerde mantar hastalığı tedavi sırasında hasta olanlar diğerlerinden ayrılmalıdır aksi taktirde onlarada geçebilir.
- Köpek mantar hastalığında kesinlikle kortizon kullanılmamalı bu mantarlı lezyonları artırmaktadır.
- Çevre dezenfeksiyonu yapılmalıdır.
- Traş özellikle mantar etkeninin bulunduğu alanların etrafı traş yapılır.
- Hızlı yayılan mantar tiplerinde ilaçlı şampuanlarla yıkama yapılmalıdır ve bu konuda kesinlikle veteriner hekiminize danışınız miktar ve süre kiloya göre hesaplanmalıdır zehirlenme olabilir.
- Tedaviler 4-8 hafta boyunca devam edilmelidir mantarlı kedi ve köpeğin bulunduğu ortamlar 15 günde bir dezenfekte edilir.
Ve unutulmamalıdır ki; trikofiti enfeksiyona yapısı müsait olan insanlara da bulaşabilir. Sağlıklı ciltlere bulaşması daha zordur.
